Jak rozpoznać awarię katalizatora?
Zapchany katalizator to usterka, która znacznie pogarsza komfort korzystania z samochodu. I choć ta część powinna bez konieczności ingerencji wytrzymać ok. 200-250 tysięcy kilometrów, to niesprawności zdarzają się również wcześniej. Czym objawia się awaria katalizatora? Opisujemy w tym artykule!
Katalizatory i ich rola w samochodzie
Zanim opiszemy jak rozpoznać niesprawny katalizator, warto powiedzieć kilka słów na temat roli tej części w samochodzie. Reaktor katalityczny, bo tak właściwie brzmi nazwa tego elementu, to jeden z najistotniejszych komponentów układu wydechowego. Jego rolą jest oczyszczanie spalin auta ze szkodliwych dla ludzkiego zdrowia i środowiska naturalnego substancji, a w szczególności
- Węglowodorów
- Tlenku azotu
- Tlenku węgla
W trakcie pracy silnika, wewnątrz katalizatora dochodzi do szeregu reakcji katalitycznych – czyli neutralizowane są spaliny. Aby mogło to mieć miejsce, część musi rozgrzać się do temperatury minimum 300 stopni Celsjusza, a optymalną temperaturą pracy reaktora katalitycznego są zakresy od 400 do 800 stopni. Producenci aut stosują różnego typu rozwiązania, które mają za zadanie przyspieszyć osiąganie zadanej temperatury – od izolacji termicznej przez nadmuch powietrza czy grzałki nurnikowe. Dlaczego o tym piszemy? Głównie dlatego, że to właśnie temperatura, a dokładniej jej gwałtowne zmiany, jest jedną z najczęstszych przyczyn uszkodzeń katalizatora w samochodzie. Tyle teorii. Przejdźmy teraz do praktyki – czyli w jaki sposób użytkownik samochodu może rozpoznać, że nastąpiła awaria katalizatora.
Uszkodzenie katalizatora – objawy
Poniżej opisujemy symptomy, które ułatwią rozpoznanie awarii katalizatora w samochodzie:
- Kontrolka check engine
- Problemy z osiągami silnika (Brak mocy)
- Nierównomierne rozwijanie mocy (szarpanie)
- Wzrost ilości spalanego przez samochód paliwa
- Dziwne odgłosy podczas jazdy (grzechotanie)
Co zrobić, gdy zauważymy którykolwiek z tych objawów w naszym aucie?
Awaria katalizatora i check engine
Generalnie, pojawienie się żółtej kontrolki silnika (lub innego komunikatu tego typu), powinno od razu skłonić kierowcę do wizyty u mechanika. Współczesne samochody są tak konstruowane, by jakakolwiek nieprawidłowość w parametrach ich działania była sygnalizowana właśnie przez tę kontrolkę.
Uwaga! Często usłyszeć można, że kontrolka check engine świeci się, bo auto ma instalację LPG. Jest to niestety nieprawda – przyczyną jest niesprawność któregoś z elementów silnika/modułów sterujących, a nie obecność instalacji LPG!
Czy pojawienie się takiej lampki na tablicy przyrządów od razu oznacza usterkę katalizatora samochodowego? Cóż, nie musi! Tak jak już pisaliśmy powyżej – przyczyn jej pojawienia się może być kilkanaście. Jednak gdy tylko zauważymy, że na desce zaświecił się taki komunikat, należy jak najprędzej odwiedzić warsztat samochodowy, w którym dokonana zostanie diagnostyka komputerowa auta. Nawet jeżeli samochód porusza się bez żadnych zmian – i tak lepiej odwiedzić mechanika!
Komputerowy odczyt kodu usterki zajmie najwyżej kilka minut, a stanowi niewielki koszt. Jeżeli przyczyną pojawienia się tego błędu będzie usterka katalizatora, komputer diagnostyczny o tym powiadomi – zazwyczaj jest to błąd:
- P0420 – niska wydajność katalizatora
W takim wypadku już po stronie warsztatu pozostaje decyzja o tym, czy katalizator samochodowy wymaga wymiany czy też może jeszcze posłużyć. Jedno jest pewne – takich objawów bagatelizować nie wolno!
Uszkodzony katalizator – brak mocy
Kolejnym z objawów wskazujących na niesprawny katalizator są problemy z uzyskiwaniem mocy przez silnik. Zazwyczaj wynikają z faktu, że spaliny są niejako blokowane w katalizatorze. Kierowca odczuwa to jako szarpanie lub niepełną moc silnika w trakcie przyspieszania czy nawet normalnej jazdy.
Wzrost ilości spalanego przez samochód paliwa
Jeżeli jednostka napędowa pojazdu nie pracuje w optymalnych warunkach, pogorszeniu ulegają nie tylko osiągi, ale i spalanie. Dzieje się tak z uwagi na fakt, że katalizator niejako blokuje optymalne wykorzystanie zadanej dawki paliwa. Spada zatem wydajność ze spalanego paliwa, skutkiem czego silnik niejako “żąda” większej jego ilości. Co to oznacza dla kierowcy? Po prostu wzrost spalania.
Jeżeli nagle zauważysz znaczny wzrost zapotrzebowania na paliwo w swoim aucie, warto sprawdzić czy nie wynika to z uszkodzenia katalizatora. Pamiętaj jednak, że na zapotrzebowanie silnika na paliwo ma wpływ szereg czynników, w tym:
- Sposób jazdy (zakres obrotów w którym pracuje)
- Ciśnienie w oponach
- Rozmiar kół
- Korzystanie z różnych odbiorników energii (w szczególności klimatyzacji)
- Pora roku (i szybkość osiągania przez silnik temperatury roboczej)
A to tylko kilka czynników! Mimo wszystko warto pamiętać, ze jeżeli nagłemu wzrostowi zapotrzebowania silnika na paliwo towarzyszą też inne objawy (np. Check engine, brak mocy itp.), warto odwiedzić warsztat samochodowy.
Co zrobić ze zużytym katalizatorem?
I stało się! Załóżmy, że mechanik zdiagnozował katalizator w Twoim aucie i ocenił, że nadaje się on tylko do wymiany. Nowe katalizatory są dosyć drogie, więc taka operacja na pewno w jakiś sposób wpłynie na Twój budżet. Ale – mamy dobrą wiadomość! Część kosztów możesz łatwo odzyskać, oddając zużytą część do skupu katalizatorów!
Ile możesz zyskać, sprzedając zapchany katalizator takiej firmie? Cóż, to zależy od wersji silnikowej Twojego auta. Poniżej podajemy kilka przykładowych cen:
- K202G (Peugeot/Citroen 2.0 HDi) – 850 zł
- DD AC (grupa VAG 1.9 TDI ASV/AHL) – 500 zł
- 8200641831 (Renault 1.5 DCI) – 400 zł
Powyższe ceny obowiązują w przypadku skupu katalizatorów o wadze zgodnej z danymi fabrycznymi dla danego modelu. Jeżeli reaktor katalityczny jest uszkodzony, skutkiem czego będzie ważył mniej niż jest to przewidziane, cena ulegnie korekcie.
Dodatkowe informacje znajdziesz na https://catalystrecycling.pl/blog/co-zrobic-gdy-zepsul-sie-katalizator/.
Skup katalizatorów – zrób to dla środowiska!
Oddanie katalizatora do skupu to korzyść nie tylko dla portfela, ale przede wszystkim dla środowiska. Reaktor katalityczny w samochodzie zawiera bowiem całe mnóstwo szlachetnych metali. Firmy, które prowadzą recykling tych części odzyskują je, skutkiem czego nadają się one do powtórnego użycia. Pamiętajmy, że zasoby metali szlachetnych stale się kurczą, więc oddając katalizator do recyklingu pomagamy utrzymać je na odpowiednim poziomie!